Felieton Torowego

... kolejowy slang ...

UTK opublikował we wrześniu drugie wydanie "Małego słownika żargonu kolejowego”. Pierwsze wydanie ukazało się dwa lata wcześniej. Żargon kolejowy to historia kolei prezentowana w krzywym zwierciadle, ale także określenia używana na co dzień i to niejednokrotnie w sytuacjach, które wymagają precyzji językowej.

Wśród określeń żargonowych większość nie ma większego znaczenia i żadna głębsza myśl za nimi nie stoi. Stworzone z nudów lub dla zabawy. Generalnie opisują nasz - w sumie bardzo przychylny - stosunek do rzeczy i zdarzeń. To nic, że EN57 nazwano kiedyś kiblem. To określenie nie ma żadnego pejoratywnego znaczenia. Prawdę mówiąc nikt nie wie skąd wzięło się to określenie i nigdy nie dowiemy się kto je wymyślił. Wyjaśnienie, które znajdziemy z słowniku UTK jest jednym z wielu.

Pewna liczba określeń żargonowych jawi się co najmniej jako określenia fachowe. Do takich określeń można zaliczyć: brutto, czoło pociągu, czuwak, depo, Hasler, kuszetka, mechanik, nastawnia, netto, niewłaściwy, oblot, obrotnica, popych, prześwit, rozprucie rozjazdu, salonka, sieciowy pociąg, szafa, tender, tendrzak, ukres, uporek, węglarka, wykolejnica, ... to określenia zaczerpnięte ze słownika opublikowanego przez UTK. Niektóre z nich używane są nawet w publikacjach fachowych i weszły do oficjalnego nazewnictwa.

Część określeń żargonowych to już tylko historia. Powstały wiele lat temu i na kolei nikt ich nie używa. Prawie nikt! Zaliczyć do nich można określenia związane z trakcją parową.

"Mały słownik żargonu kolejowego" dość powierzchownie potraktował pojazdy kolejowe wprowadzone na tory w XXI wieku. Poza kioskiem i Edytą nie ma w nim nic, a przecież na polskie tory wjechała przez ostatnie 20 lat cała gama pojazdów kolejowych. Jednym z najbardziej popularnych określeń żargonowych ostatnich lat jest Szerszeń (JT42CWRM/Class 66) oraz Dziobak (ED250 - Pendolino). Są jeszcze Dragony, Filtry, Elfy, ale tutaj trudno mówić o kolejowym żargonie ... bo sprytnie zadbali o to ich producenci, nadając pojazdom efektowne nazwy.

Witold Witecki - redaktor naczelny

Spis Treści

3 _ Szyny z Huty Królewskiej na Świętokrzyskiej Kolei Dojazdowej
5 _ Parowóz Ty51-15 z Sędziszowa
8 _ Tramwaje pod specjalnym nadzorem na moście Poniatowskiego
11 _ Stacja kolejowa Radzymin
17 _ Trójpak PKP Cargo EU07E-237 + EU07-1522 +ET22-1043
20 _ Naprawianie nienaprawialnego ... peronu na stacji Kielce Białogon
22 _ 111Eb-001 + 111Eb-002 na stacji Warszawa Wschodnia
24 _ Pociągi na granicy Rembertowa i Wesołej
26 _ EN57-913 na 190 kilometrze Ósemki
28 _ Pt47-65. Ostatnia Petucha pod parą (1)
31 _ EN96-004 na stacji Skarżysko-Kamienna
32 _ Fioletowa stacja metra. Nowy Świat - Uniwersytet najgłębszą stacją M2
35 _ ET42-008 na stacji Kielce
36 _ Dzikie wino na dworcu w Sochaczewie
39 _ ET22-1108 i ET22-916 na stacji Kielce Herbskie
41 _ TEM2-263 na stacji Sitkówka-Nowiny
43 _ Kolejowe mosty nad Pilicą w Warce
47 _ Stacja węzłowa Czachówek Południowy cz. 2
50 _ ET42-09 na grupie postojowej stacji Sitkówka-Nowiny
52 _ Kolejowy reper
54 _ EU07-421 na Olszynce Grochowskiej

... na okładce ...

Prędkościomierz rejestrujący Hasler-Bern typu RT9 z lokomotywy EP05-23. Prędkościomierz rejestrujący RT9 zainstalowany był w kabinie "A". W kabinie "B" zainstalowany był prędkościomierz wskazujący | 29 września 2018